جلوه های ساتیری در ادبیات نمایشی

پژوهش حاضر پیرامون یکی از گونه های نمایشی یونان باستان، تحت عنوان نمایش ساتیری،است. ساتیر، همراه با تراژدی و کمدی، سه گونه ی اصلی هنر نمایش در یونان باستان به شمار می رفته است. با این همه، شاید به دلیل رواج و موفقیت عمده ی کمدی و تراژدی، به گونه ی ساتیر، به اندازه ی کافی اهمیت لازم داده نشده و در قیاس با آن دو گونه، درباره ی ساتیر پژوهش و نقد انجام نشده است. و حال آن که به باور پژوهشگر ساتیر گونه یی نمایشی، مستقل و ارزشمند است که از ظرفیت ها و قابلیت های نمایشی بسیاری برخوردار بوده و بر شگردها، شیوه ها و گونه ها و سبک های ادبی- نمایشی دیگر تأثیر به سزایی داشته است. در دوران جدید نه تنها با الگوبرداری از نمایش های ساتیری یونان باستان نمایشنامه هایی نوشته شده، بلکه دو نمونه به جای مانده از آن دوره، یعنی «ساتیرهای جوینده» (the searching stayr)اثر «سوفوکل» (ق.م. 406-496 , sophocles) و «سیکلوپ» (cyclops) اثر «اوریپید» (ق.م.406-484 euripedes, )، در دوران معاصر مورد توجه بعضی از نمایشنامه نویسان و کارگردانان جهان قرار گرفته، نو- نویسی نمایشنامه ی «ساتیرهای جوینده» توسط «تونی هریسون» (tony harrison) شاعر و نمایشنامه نویس، مترجم و کارگردان معاصر انگلیسی، و همچنین نگارش نمایشنامه ی ساتیری « گوش های مایداس» (ears of maidas) توسط «گون گور دیلمن» نمایشنامه نویس ترک، نمونه ای از رویکردهای مدرنیستی و پست مدرنیستی به ساتیرهای یونان باستان به شمار می رود.